De kracht van samen: een teamcoaching

Wat is een team? Mensen die op dezelfde afdeling werken? Mensen die bij dezelfde onderneming werken? Mensen die aan hetzelfde doel werken?

Het kan allemaal. Vaak zijn het mensen die met elkaar werken aan doelen en opdrachten, omdat ze de juiste professionele achtergrond hebben. Ze hebben de juiste kennis en ervaring voor het werk dat gedaan moet worden. 

Wanneer is een team effectief? Wanneer het geheel meer is dan de som der delen (synergia, gestalt). De kracht van een ‘winnend’ team zit zeker niet alleen in de juiste kennis en ervaring. Het is veel meer dan dat. Precies zoals een medewerker meer is dan zijn opleiding. Een medewerker heeft een persoonlijkheid, een levensgeschiedenis, bepaalde gewoonten, waarden, normen en gedragspatronen. Die kant van de medewerker staat op het werk niet uit.

Komt een medewerker kennis of ervaring tekort, dan is dit op een redelijk eenvoudige manier op te lossen met een cursus of met het opdoen van ervaring. Niet de kennis en ervaring zijn echter bepalend voor de effectiviteit van het team, maar de niet werk-specifieke kenmerken van een medewerker. Dát bepaalt de manier waarop ze samenwerken, of misschien wel elkaar tegenwerken. Een team dat stroef samenwerkt, kost de organisatie tijd, energie en geld door de ineffectieve manier van werken. Het investeren in een traject voor teamtraining en -coaching kan in de toekomst geld besparen en zelfs veel geld opleveren. Een effectief en soepel samenwerkend team is een kracht die niet te stuiten is. 

In het team van Desiré en Max werken zo’n 15 collega’s. Ze werken samen op de afdeling transportcontracten van een middelgroot scheepsbevrachtingskantoor. De collega’s hebben allemaal de nodige ervaring en kennis. Ze vinden hun werk leuk en willen hard werken. Toch is de samenwerking niet soepel. Er zit een onuitgesproken spanning in het team en de communicatie verloopt stroef. 

Dat is een perfecte voedingsbodem voor ziekteverzuim en ineffectief werken. Hoog tijd voor de manager om actie te ondernemen. Zij kiest voor een teamtraining en -coachingstraject. 

De coachingsvraag is: Help dit team op weg om effectief samen te werken en teamspirit te ontwikkelen. Het doel is behaald wanneer er minder conflicten zijn, de personeelstevredenheid is verbeterd, er minder miscommunicaties zijn en het ziekteverzuim is gedaald. De verwachting is bovendien dat er dan ook meer geld wordt verdiend. 

Om de verschillen in de beleving vast te stellen wordt er begonnen met een meting van tevredenheid en waardering van de werksfeer. Om problemen bloot te leggen en de juiste aanpak te bepalen heeft de coach een kort individueel gesprek met alle medewerkers. Daarna volgt er een reeks groepsbijeenkomsten. De leerdoelen van het team zijn tijdens de eerste sessie gezamenlijk geformuleerd, maar kunnen ook steeds worden aangevuld. Een sessie bestaat uit een korte presentatie van belangrijke kenmerken van effectieve teams, waarna er steeds een aantal groepsgewijze oefeningen gedaan wordt. Daarbij is veel aandacht voor de behoeften van de collega’s. Het gaat om vragen als: Hoe maak je het werk voorspelbaar? Hoe ben je betrouwbaar en wat is nodig voor een veilige werksfeer? Spelen er belangrijke gedragspatronen bij anderen en jezelf die het teamfunctioneren in de weg staan? Hoe ervaar je dit zelf en hoe ervaren de anderen dit? Er wordt tijdens de sessies geoefend met het nieuwe gedrag. 

Na een aantal weken zijn Desiré en Max verbaasd over de veranderingen die ze merken. Ze ervaren al veel meer een gezamenlijke gedrevenheid, maar ook openheid en veiligheid om je grenzen aan te geven.